Xây dựng thương hiệu “Mãng cầu Bà Đen”
Xây dựng thương hiệu “Mãng cầu Bà Đen”: Những điểm hạn chế trong việc xây dựng chỉ dẫn địa lý
Trong những năm qua, mãng cầu Bà Đen đã trở thành
loại trái cây “đặc sản” của Tây Ninh. Rất nhiều du khách đến Tây Ninh là
tìm mua mãng cầu Bà Đen về ăn hoặc biếu người thân. Đồng thời trên thị
trường cả nước, mãng cầu Tây Ninh nói chung và mãng cầu Bà Đen nói riêng
đã chiếm đến 40% thị phần. Chính vì thế, cách nay hơn 5 năm, vấn đề xây
dựng thương hiệu “Mãng cầu Bà Đen” đã được tiến hành. Thế nhưng đến nay
việc xây dựng thương hiệu vẫn còn một số mặt hạn chế.
Vườn mãng cầu ở chân núi Bà Đen
Theo ông Nguyễn Minh Hương- Trưởng Văn phòng Luật
sư A Hoà, đơn vị tư vấn xây dựng thương hiệu “Mãng cầu Bà Đen” thì các
điều kiện địa lý tự nhiên khu vực núi Bà Đen rất phù hợp với môi trường
sinh thái của cây mãng cầu. Theo đó, vùng chuyên canh tập trung trồng
mãng cầu có diện tích lớn nhất nước là ở khu vực núi Bà Đen- Tây Ninh và
vùng phụ cận với khoảng 3.000 ha và cho trái có vị ngon đặc biệt. Sở dĩ
được như vậy là do điều kiện địa lý khu vực này rất phù hợp với sự phát
triển của cây mãng cầu. Quanh khu vực núi Bà Đen luôn có khí hậu ôn
hoà, ban ngày nhiều nắng nhưng không quá gay gắt. Đêm kéo dài cùng nhiệt
độ thấp đã kích thích và thúc đẩy sự ra hoa. Khu vực núi Bà Đen đêm về
sáng độ ẩm cao, có mù sương nên đã tạo điều kiện lý tưởng cho sự phân
hoá mầm hoa của mãng cầu vào mùa khô. Biên độ nhiệt độ (độ chênh lệch
nhiệt độ) ngày và đêm ở khu vực núi Bà Đen bình quân khoảng từ 8- 100C
và sự chênh lệch nhiệt độ giữa các mùa trong năm khoảng từ 1,5- 30C đã
tạo sự ổn định khí hậu, giúp mãng cầu có thể ra hoa kết trái quanh năm.
Đất xám điển hình trên nền phù sa cổ cùng với địa hình thoai thoải khu
vực quanh núi Bà Đen hoàn toàn phù hợp với cây mãng cầu có tầng canh tác
nông và không chịu ngập. Riêng về kỹ thuật canh tác của các hộ trồng
mãng cầu khu vực núi Bà Đen cũng có đặc thù riêng, không chỉ chăm sóc
cho cây mãng cầu tạo trái chất lượng ngon mà còn hình thành tập quán rải
vụ thu hoạch, nâng cao giá trị sản phẩm.
Tất cả những yếu tố “thiên thời, địa lợi và nhân
hoà” đã tập trung đủ vào cây mãng cầu khu vực núi Bà Đen và đã đưa trái
mãng cầu Bà Đen trở thành đặc sản của Tây Ninh. Đây là những điểm được
đánh giá là mạnh khi xây dựng thương hiệu “Mãng cầu Bà Đen”. Hiện tại
khu vực núi Bà Đen đã hình thành vùng chuyên canh mãng cầu với diện tích
lớn và đến năm 2015 có thể tăng lên đến 5.000 ha (tính luôn các khu vực
phụ cận). Xét trên các yếu tố đặc thù về điều kiện địa lý, khí hậu, thổ
nhưỡng, địa hình, thuỷ văn… cùng các phương thức canh tác có nét đặc
trưng khác biệt như: kỹ thuật tuốt lá rải vụ, nâng cao chất lượng trái
thì hoàn toàn có cơ sở để đăng ký chỉ dẫn địa lý cho mãng cầu Bà Đen.
Trái mãng cầu Bà Đen
Tuy nhiên, trong quá trình xây dựng thương hiệu
“Mãng cầu Bà Đen” nhà tư vấn nhận thấy vẫn còn một số điểm hạn chế trong
việc xây dựng chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm này. Hạn chế trước tiên là do
quảng bá chưa rộng rãi nên thực tế trên thị trường tiêu thụ trong nước
nhiều người biết “Mãng cầu Tây Ninh” chứ chưa biết đó là “Mãng cầu Bà
Đen”. Đồng thời trên thị trường hiện nay đang có một số mãng cầu ở địa
phương khác đã có danh tiếng như “Mãng cầu Cát Lở” ở Vũng Tàu, “Mãng cầu
Gò Công” ở Tiền Giang… Điều này sẽ có ảnh hưởng khi đăng ký thương hiệu
“Mãng cầu Bà Đen”. Muốn nâng cao tiếng tăm “Mãng cầu Bà Đen” cần phải
tăng cường quảng bá nhiều hơn nữa. Hạn chế kế đến là tuy được sự quan
tâm của các cấp, các ngành nhưng về quy mô, quy hoạch vùng trồng, chọn
nguồn giống, chọn mùa vụ canh tác, quy trình bón phân và thuốc BVTV… cho
mãng cầu khu vực núi Bà Đen vẫn còn mang tính tự phát của các hộ nhà
vườn, chưa có quy trình kỹ thuật canh tác chuẩn. Điều này cũng sẽ gây
bất lợi khi đăng ký thương hiệu. Do đó ngành chức năng cần nhanh chóng
chuẩn hoá quy trình canh tác cho toàn khu vực địa lý nằm trong bản đồ
chỉ dẫn địa lý mãng cầu Bà Đen. Riêng trong khâu tiêu thụ sản phẩm cũng
còn tồn tại một số bất cập. Thường là thương nhân bao trọn gói- từ thu
mua, tiêu thụ sản phẩm đến các địa phương trong nước, nên có rất nhiều
nơi người tiêu dùng ăn mãng cầu Bà Đen mà không biết đó là mãng cầu Bà
Đen. Ngoài ra, cũng có nhiều hộ nhà vườn cho thuê vườn hoặc bán trái non
cả vườn từ khi mới ra hoa cũng góp phần tạo sự mất ổn định về thị
trường tiêu thụ…
Để thuận lợi cho việc xây dựng và đăng ký chỉ dẫn
địa lý mãng cầu Bà Đen, nhà tư vấn cho rằng cần phải: xây dựng HTX mãng
cầu đủ tầm để làm chủ thể trao quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý cho sản
phẩm; xây dựng quy chế quản lý, logo, tem nhãn, bao bì; xây dựng tiêu
chuẩn sản phẩm đủ điều kiện dán tem; xây dựng quy trình kỹ thuật canh
tác; xây dựng vùng quy hoạch ổn định lâu dài… Đặc biệt là cần thiết phải
tăng cường quảng bá, tuyên truyền sản phẩm “Mãng cầu Bà Đen” qua phương
tiện truyền thông, qua các kênh tiêu thụ, qua các cuộc hội chợ, giao
thương, du lịch… để ngày càng có nhiều người biết đến “Mãng cầu Bà Đen”.
Theo Sơn Trần - báo Tây Ninh
Tags:
